مصاحبه فرید زکریا با مازیار بهاری به مناسبت انتشار کتاب جدیدش با عنوان «سپس آنان به دنبال من آمدند «

زکریا: تقریبا ۲ سال از انتخابات در ایران که محمود احمدی نژاد را در قدرت نگاه داشت و منجر به جنبش سبز شد میگذرد. میهمان من در تهران بود تا انتخابات را برای مجله  نیوزویک پوشش دهد تا اینکه یک روز سپاه پاسداران در خانه اش را زد. پس از آن مازیار بهاری  ۱۱۸ روز را در زندان اوین گذارند که از این مدت بیشتر آن را در انفرادی به سر برد. او کتابی در باره ایران و تجربه اش در آنجا نوشته است. عنوان کتابش » سپس آنان به سراغ من آمدند» است. او اینک دو سال پس از آن اتفاقات اینجا پیش من است تا در باره ایران صحبت کند.

زکریا: خوش آمدی مازیار

بهاری: خوشحالم که اینجا هستم

زکریا: همه ما ‎»بهار عربی» [انقلاب های اخیر در کشور های عربی] را دیده ایم. این پدیده در ایران در حال وقوع نیست. آیا این به دلیل این است که رژیم ایران متفاوت است یا اینکه آنها قادر بوده اند بیرحمانه آنرا سرکوب کنند.

بهاری:  به نظر من دو تفاوت عمده بین وضعیت ایران و سایر منطقه وجود دارد. مساله اول این است که ایرانیان تجربه تغییرات ناگهانی ناشی از یک انقلاب را ۳۲ سال پیش تجربه کردند. بنابرین آنها با هرگونه تغییر ناگهانی  محتاطانه رفتار میکنند. آنها به دنبال انقلاب دیگری نیستند. کمااینکه آنچه در سال ۲۰۰۹ اتفاق افتاد هم یک انقلاب نبود .حرکتی بود برای تغییر، برای اصلاح. دیگر تفاوت ایران و سایر کشورهای   منطقه در این هست که آیت الله خامنه ای، رهبر ایران ، دیکتاتور ایران ،میخواهد خود را به عنوان رهبری پاکدست در دریایی از فساد جلوه دهد. برای مثال او خیلی با مبارک یا بن علی متفاوت هست. او پسران خود را از مشارکت در فعالیتهای مالی منع کرد، وبه باورحامیانش رهبرشان یک قدیس هست. منظور من این است که اگر آیت الله خامنه ای یک کاتولیک می بود، حامیانش تا الان او را به درجه قدیسی میرساندند. بنابراین خامنه ای هوادارانی دارد که مایلند جان خود را برای او از دست دهند و برای او حاضر به کشتن نیز هستند. و من فکر نمیکنم همچین موردی درکشورهای دیگر وجود داشته باشد.

زکریا:  جنگ قدرت در ایران شکل جالبی به خود گرفته است، به نظر میرسد احمدی نژاد به این نتیجه رسیده است که  ایدولوژی  دینی دیگر جوابگو نیست و به همین دلیل او از دین سالاران  فاصله گرفته است. ما فکر میکنیم احمدی نژاد آدم بده است. اجازه بده من سوالم رو ساده مطرح کنم. طرف خوب این جنگ قدرت چه کسی (کسانی) هستند ، ملایان یا احمدی نژاد؟

بهاری: راستش، جواب ساده این است که هیچکدام آدم خوبه نیستند.  از طرفی از نظر حامیان خامنه ای،او ولی فقیه است. کسی که هم توانائی تفسیر آیات قران را دارد و هم میتواند به امورات کشور نظارت داشته باشد. اما نظر حامیان احمدی نژاد این است که برای تفسیر قران، دیگر نیازی به روحانیون نیست. آنها میگویند که ما خود از عهده تفسیر تعلیمات  قران بر میاییم و اینکه ما میتوانیم با امام دوازدهم شیعه در ارتباط باشیم. در واقع احمدی نژاد بدون اینکه به طور مستقیم به خامنه ای حمله کند، آن سیستم اعتقادی که خامنه ای را در قدرت نگاه داشته,  تضعیف میکند.

زکریا: آیا احمدی نژاد شخص محبوبیست؟ چون او به عنوان شهردار تهران محبوب بود. همچنین برای بخشی از دوران  ریاست جمهوریش به خاطر سادگی و پاک بودن محبوبیت داشت. در واقع دلیل اینکه او ظاهرخیلی ساده ای  دارد همین است. آیا هنوز همانطور محبوب هست؟

بهاری:نه. من فکر نمیکنم. اینکه احمدی نژاد طرفداران زیادی داشت دلیلش حمایت خامنه ای بود. اما الان با توجه به اینکه خامنه ای دیگر  به صراحت از او پشتیبانی نمیکند، احمدی نژاد پایگاه خود را از دست داده است. و به همین دلیل او تلاش میکند که احساسات ملی گرایی مردم را تحریک کند ویک پایگاه جدید برای حمایت از خود داشته باشد. احمدی نژاد را یک سری افراد دوره کرده اند که اعتقادات مذهبی خاصی دارند.

زکریا: در این وضیعت سر در گم، یکی از مواردی که شما اغلب در برنامه ما میگفتیداین بود که فراموش نکنیم این رژیم از برخی حمایت ها برخوردار هست. مردم فقیر، مردم روستایی، و همچنین بعضی مردم با تفکر مذهبی هستند که از رژیم حمایت میکنند. آیا به نظر شما رژیم این حمایت ها را دارد از دست میدهد؟ آیا نشانه ای وجود دارد؟

بهاری: من فکر می کنم رژیم حامیان خود را  هر روزدارد از دست میدهد. سال گذشته نسبت به الان طرفداران بیشتری داشتند. به این دلیل که شرایط واقعا غیر قابل  دفاع شده است، تمام مواردی که منجر به سرنگونی مبارک و بن علی در مصر و تونس شدند در ایران وجود دارند. نرخ بالای بیکاری، تورم، قشرتحصیلکرده جامعه که حس میکنند از حقوق خود محروم شده اند و رای شان به حساب نمیاید.  مردم میگفتند دیو چو بیرون رود فرشته درآید  به این معنی که وقتی شاه برود خمینی میاید. اما  بعد مردم دیدند که با رفتن دیو چیز بدتری جایگزین او شد. و الان دیگر مردم همچین چیزی نمیگویند.

زکریا: دراین شرایط پیچیده، دولت ایالات متحده امریکا چه باید انجام دهد؟ چون دولت اوباما در اوایل کار خود، سعی داشت ببیند که آیا راهی برای برقراری گفتگو با ایران وجود دارد. و بخشی از آنچه رخ داده بود این بود که رژیم ایران واقعا تمایلی به گفتگو ندارد چون آنها نیاز به  احساسات ضد امریکا یی دارند. و پس از ان، البته، انقلاب سبز اتفاق افتاد. و به نظر من در حال حاضر هیچ گونه سیاست منسجمی در قبال ایران وجود ندارد.  آیا باید همچین سیاستی اتخاذ  شود؟ دولت چگونه باید ان را به کار بگیرد؟

بهاری: همانطوری که شما گفتید شرایط واقعا پیچیده است. به نظر من آنها باید بیشتر روی تحریم ها کار کنند. آنها باید تحریم های بد را که به مردم عادی لطمه میزنند حذف کنند.  باید اجازه سفر بیشتر به ایرانیان بدهند. به نظر من یک اقدام خوبی که در این زمینه صورت گرفته دادن ویزای با امکان ورود و خروج مکرر به دانشجویان است. من فکر میکنم آنچه که ایالات متحده باید انجام دهد این است که ابزاری برای ارتباط برای ایرانیان فراهم کند. مردم ایران میدانند چه کار کنند. آنها میدادند چگونه سرنوشت خود را تعیین کنند. اما آنچه که مردم به ان نیاز دارند این است که چگونه با یکدیگر ارتباط برقرار کنند. و این یعنی داشتن زیرساختهای بهتر برای ارتباطات،  مثل اینترنت ماهواره ای که امکان سانسورش وجود ندارد. آنها به فیلتر شکن های بیشتری احتیاج دارند. شرکت هایی مثل گوگل، یاهو!، یوتیوب باید بتوانند به راحتی امکاناتشان را در اختیار مردم ایران قرار دهند بدون اینکه نگران توبیخ شدن به وسیله دولت امریکا باشند. کلا دولت باید تلاش کند تا آنجائی که ممکن است به ایرانیان کمک کند.

<object width=»416″ height=»374″ classid=»clsid:D27CDB6E-AE6D-11cf-96B8-444553540000″ id=»ep»><param name=»allowfullscreen» value=»true» /><param name=»allowscriptaccess» value=»always» /><param name=»wmode» value=»transparent» /><param name=»movie» value=»http://i.cdn.turner.com/cnn/.element/apps/cvp/3.0/swf/cnn_416x234_embed.swf?context=embed&videoId=bestoftv/2011/06/19/exp.maziar.bahari.gps.june.cnn&raquo; /><param name=»bgcolor» value=»#000000″ /></object>

 زکریا: شما در کتابت در مورد مادر خود صحبت کردی چند سالش است؟

 بهاری:۸۴ سال

زکریا: الان کجاست؟

بهاری: او در تهران است.

زکریا: زندگی جدید موجب شده که شما نتوانید مادرتون را ببینید.

بهاری: من نمی تونم به دیدنش بروم. او هر چند وقت یک بار به لندن میاید. اما خیلی غم انگیز است.

زکریا: پس به ایشون اجازه خروج میدهند؟

 بهاری: بله، اجازه خروج به او میدهند.

زکریا: و پدرتون هم به وسیله رژیم شاه زندانی شده بودند.

بهاری: پدرم توسط رژیم شاه زندانی شد. خواهرم به وسیله رژیم خمینی زندانی شد. و این داستان منحصر به ما نیست. ما جز میلیون ها، هزاران خانواده ایرانی هستیم که درهر دو رژیم زندان بودند.مادرم به ایرانی بودنش افتخار میکند. می گوید من در این کشور به دنیا آمدم، می خواهم در این کشور زندگی کنم و می خواهم همینجا بمیرم. این چیزی هست که خیلی از مردمی که در ایران هستند می گویند. و به همین خاطر است که من به آینده ایران امیدوارم. چون با وجود سرکوب حکومت، مردم امید خودشان را از دست ندادند. آنها همچنان برای آینده بهتر مبارزه میکنند.هر چند این مبارزه با ترس و هراس همراه است، ولی نتیجه خوبی خواهد داشت.

زکریا: مازیار بهاری، خوشحالم که در خدمت شما بودیم

بهاری: خوشحال شدم